El Greco to Rippl-Rónai

W najbliższy weekend odwiedzamy Budapeszt i Muzeum Sztuk Pięknych czyli Szépművészeti Múzeum. Również El Greco to Rippl-Rónai – Marcell Nemes, Art Patron and Collector. Większość obrazów El Greco przeniesiono z galerii hiszpańskiej na tę wystawę. Oprócz nich w Szépművészeti Múzeum można zobaczyć dzieła Velázqueza, Murillo, Ribery, Juana Carreno de Mirandy, Alonso Cano, Goi. 

pomarszczona pacha św. Hieronima

Zwiedzanie Skarbów z przewodnikiem w ostatnim dniu trwania wystawy zdecydowanie nam się podobało, kolejka do kasy która ustawiła się w muzeum przed godziną dwunastą już mniej. Choć przewodnik (właściwie przewodniczka) oprowadzała wzorowo wytrzymaliśmy tylko do Św. Hieronima Ribery, a dokładniej do pomarszczonej skóry Hieronima pod jego świętą, ascetyczną pachą. 

odwiedzamy i czekamy

W Budapeszcie El Greco to Rippl-Ronai. Marcell Nemes Art Patron and Collector (od 26 października do 19 lutego), krótki opis wystawy tutaj, a tu oficjalna strona muzeum i opis niestety po węgiersku. A w Londynie Infinitas Gracias: Mexican miracle paintings (od dziś do 26 lutego przyszłego roku). 

Podgórskie Dni Otwartych Drzwi

Jeszcze jeden ciekawy pomysł w Podgórzu. Po Podgórskich Targach Rzeczy Wyjątkowych w czerwcu czas na Dni Otwartych Drzwi. Muzea, galerie, kościoły w sobotę i niedzielę były dostępne dla zwiedzających. Po raz dziesiąty pracownia pozłotnicza p. Konrada Ossolińskiego przy Węgierskiej 13. Od Węgierskiej jest wejście do galerii-sklepu, właściwy warsztat ulokowany jest w podwórku. 

Wojciech Pastuszka

Zaczęło się we Florencji, a przypomniało gdy Wojciech Pastuszka nazwał pupę Wenus z lustrem Velázqueza 'niechybnie najpiękniejszą pupą w dziejach malarstwa', o czym można przeczytać tutaj. Zapytałam brzydszą część populacji. Opinie były podobne do pierwszego komentarza pod obrazem - nie ma się czym zachwycać, to tylko pupa. 

i kit

Spain, Espagne, Spanien. Foreign Artists Discover Spain 1800-1900 Suzanne L. Stratton

Katalog wystawy w Equitable Gallery w Nowym Jorku, 1993 rok.

hit

Dziś hit, czyli El Greco to Goya. The Taste for Spanish Paintings in Britain and Ireland  Allana Brahama. 

dwa rękopisy

Post z podsumowaniem Dwunastu wieków dialogu na razie czeka na swoją kolej, tak jak post z informacjami o Marcellu de Nemes. W Dwunastu wiekach Monika Poliwka wspomina o Rękopisie znalezionym w Saragossie Jana Potockiego. Mogłabym się spierać co do tego, ile razy Potocki odwiedził Półwysep Iberyjski, bo wydaje mi się, że "wielokrotnie" to przesada. Przypominam sobie, że raczej raz czy dwa a dobrze - podróżując do Afryki przebył całą Hiszpanię (i góry Sierra Morena, w których toczy się akcja Rękopisu). Niestety dziennik Potockiego z podróży do Hiszpanii nie zachował się. 

iberyjski estetycznie

Sierpień to miesiąc, kiedy w projektach nic się nie dzieje, więc w pracy głównie czytam o podróżowaniu do wód i piszę maile z prośbą o raporty z projektów, które skończyły się w lipcu. Nikt oczywiście nie myśli o pisaniu jakichkolwiek raportów w środku wakacji.   

o książkach

Wczoraj dotarł mój własny egzemplarz Manet/Velázquez i dlatego poniżej przegląd najważniejszych opracowań na temat Galerii Ludwika Filipa i oddziaływań sztuki hiszpańskiej na artystów nowoczesnych. 

Od najstarszych:

El Greco w kolekcji Marcella de Nemesa

Informacje o Marcellu de Nemesu w kolejnym poście, a dziś obrazy El Greco z jego kolekcji.

Dodatek do New York Timesa z 1 czerwca 1913 roku o sensacyjnym tytule: ANOTHER GREAT ART SALE COMING - MANY FINE OLD MASTERS zawiadamia o dwóch wielkich aukcjach dzieł sztuki: kolekcji Marcella de Nemesa z Budapesztu i Eugène Fischofa. Ten drugi mniej nas interesuje. Ważną informacją jest, że w kolekcji de Nemesa było 12 dzieł El Greca i cztery obrazy Goyi.

małe podsumowanie

Po kilku miesiącach wklejania zdjęć czas na małe podsumowanie:

- przeciętnie odwiedza blog około 30 osób tygodniowo

malarstwo hiszpańskie w Pałacu Sternbergów w Pradze

Poniżej jeszcze kilka dzieł mistrzów hiszpańskich z Pałacu Sternbergów:

Athanasius Graf Raczyński - Guimarães

Opisy miejsc, które odwiedzał Atanazy podczas pobytu na Półwyspie Iberyjskim (gdy sprawował urząd ministra dworu pruskiego w Lizbonie w latach 1842-1848 - tego okresu dotyczy Les Arts en Portugal) są prawie we wszystkich listach. Informacje o Guimarães to najczęściej bardzo krótkie komentarze, dotyczące historii miasta i jego zabytków, porozrzucane w różnych częściach książki (np. w liście o architekturze, s. 410). 

Listy, które w całości dotyczą wypraw na prowincję lub do innych miast (Raczyński przebywał w Lizbonie) noszą nazwę "Itinéraire". O Porto np. traktuje list osiemnasty (Les Arts en Portugal s. 375).

Aron Babel. Podgórze

Kilka dni temu dostałam newslettera od stowarzyszenia Podgórze z informacją o otwarciu wystawy Aron Babel. Podgórze. Nie byłoby w tym nic niezwykłego gdyby nie notka, że na wystawie pokazane zostaną przedwojenne fotografie, których negatywy znaleziono na strychu jednej z kamienic w Podgórzu. Na kopercie, w której były schowane był napis: 'Aron Babel Podgórze'. Interesujące? Ogromnie. Tym bardziej, że o autorze nikt wcześniej nie słyszał.

Zeche und Kokerei Zollverein

Ze względu na nawiązane ostatnio polsko-niemieckie i polsko-austriackie znajomości poniżej trochę informacji o kompleksie kopalni i koksowni Zollverein w Essen, wpisanej na Światową Listę UNESCO.   

Za początek istnienia kopalni można uznać rok 1847 - ruszyła wtedy budowa szybu nr 1, w pobliżu wsi Katernberg. Wydobycie rozpoczęło się w 1851 roku. Rok później ruszyło wydobycie w szybie nr 2. W 1857 roku w pobliżu szybów ustawiono kilka pieców mielerzowych, które stanowiły pierwszą koksownię. Zmodernizowano ją kilka lat później, instalując 30 pieców komorowych, w 1869 roku było ich już łącznie 90.

kolekcja Feliksa Bamberga

Większość obrazów (nie tylko hiszpańskich mistrzów) z MNAR pochodzi z kolekcji Feliksa Bamberga. Bamberg (1820-1893) był historykiem, literatem, amatorem sztuki i kolekcjonerem. Urodził się w Unruhstadt (dziś Kargowa), zmarł w Saint-Gratien w pobliżu Paryża.

Felix Bamberg był pruskim konsulem w Paryżu i Brunszwiku, konsulem Związku Północnoniemieckiego, a w latach 80. XIX wieku konsulem generalnym w Genui. Bamberg przebywał w wielu stolicach europejskich, dzięki temu mógł śledzić najsłynniejsze aukcje dzieł sztuki. Zakupił dzieła z kolekcji markiza de Las Marismas, marszałka Soulta (z kolekcji marszałka pochodzi Święty Błażej Zurbarana), markiza de Salamanca, bankiera Pereira - zwolennika Ludwika Filipa, którego słynna Galeria Hiszpańska została otwarta w Luwrze w 1838 roku (z galerii Ludwika Filipa pochodzi Pokłon pasterzy El Greco, dziś ozdoba sali hiszpańskiej w muzeum w Bukareszcie oraz Zesłanie Ducha Świętego Luisa Tristana y Escamilla).

malarstwo hiszpańskie w MNAR w Bukareszcie

Tak wygląda MNAR z zewnątrz:

MNAR The National Museum of Art of Romania

Historia Pałacu Królewskiego, w którym dziś znajdują się zbiory sztuki europejskiej sięga 1837 roku. Wtedy to Aleksandru Ghica przekształcił w pałac ceremonialny budowlę, wzniesioną przez Dinicu Golescu w miejscu dzisiejszego południowego skrzydła pałacu. 

W 1866 roku książę Karol Hohenzollern wybrał pałac na swoją siedzibę i rozpoczął jego rozbudowę. W 1882 Pałac Królewski jako pierwsza budowla w Bukareszcie otrzymał elektryczną iluminację świetlną. 

Karol I zmarł w 1914 roku, ale pozostawił jasne wytyczne co do przeznaczenia budynku: "...apartamenty Pałacu Królewskiego, zajmowane przez królową zostaną do jej dyspozycji. [...] Zebraną przeze mnie galerię obrazów, opisaną w ilustrowanym katalogu mojego bibliotekarza Bachelina, przekazuję na zawsze i w całości krajowi, jako własność rumuńskiej korony." 

zbiory Leona hr. Pinińskiego

O Pinińskim już pisałam w postach z października i z lutego.  Dziś trochę zdjęć i informacji na temat lwowskiego pałacu Leona Pinińskiego i obrazów tam zgromadzonych. 

  

Pablo de San Leocadio z Galerii Hiszpańskiej w Poznaniu

Pablo de San Leocadio
Chrystus z Hostią
olej, deska 50,5x47
Muzeum Narodowe w Poznaniu

National Gallery in Prague

Zbiory National Gallery rozmieszczone są w kilku budynkach:

1. Najważniejszy według mnie to Sternberg Palace ze zbiorami sztuki europejskiej. Zdziwiłam się, gdy w środku zobaczyłam tylko kilku zwiedzających. Hradczany to zatłoczona część Pragi i brak turystów w muzeum z tak świetnymi zbiorami wydała mi się nieco dziwna. Zapytałam o to Petra, który był organizatorem spotkania projektu i okazało się, że odpowiedzialne są władze muzeum. Niedostateczna promocja wpływa na niską frekwencję, ta sytuacja trwa od jakiegoś czasu i jest szeroko komentowana, m.in. w prasie.

Prague Castle Picture Gallery

Pierwsze z odwiedzonych muzeów to praska galeria zamkowa.

Pałac Sternbergów w Pradze

Poniżej kilka zdjęć z galerii malarstwa obcego w Pradze:

muzea w Pradze

Które z praskich muzeów można zwiedzić w poniedziałek?

Moje typy to: Muzeum Alfonsa Muchy, otwarte codziennie od 10 do 18, mieści się na Panskiej 7. Powstało w 1998 roku i przybliża postać jednego z najwybitniejszych przedstawicieli secesji. Jakiś czas temu uległam ogólnej modzie na secesję i będąc w Poznaniu wybrałam się na wystawę Alfonsa Muchy w Centrum Kultury Zamek, link opisujący wystawę tutaj. Przypominając sobie tą wystawę dziś mogę stwierdzić, że secesja nie leży w ścisłym kręgu moich zainteresowań, ale muzeum Muchy w Pradze jak najbardziej chciałabym odwiedzić. Stronę muzeum można znaleźć pod tym adresem. 

obrazy mistrzów hiszpańskich w Pradze

W związku ze zbliżającą się podróżą do Czech - trochę informacji o muzeach w Pradze. Według przewodnika w stolicy Czech jest 36 różnych muzeów. Zbiory malarstwa europejskiego (Galeria Narodowa) zgromadzono w pałacu Sternbergów na Hradczanach. 

W Galerii Narodowej znajdziemy malarstwo włoskie: toskańskie - B. Daddi, Lorenzo Monaco, weneckie, przykłady manieryzmu florenckiego - A. Bronzino, A. Allori; dzieła niemieckie, francuskie, niderlandzkie. Ze szkoły hiszpańskiej obrazy Ribery, El Greco, Goyi. 

El Greco i Parmigianino

Obrazy dawnych mistrzów hiszpańskich czy włoskich na żywo wyglądają inaczej. Jakiś czas temu naukowcy wysunęli hipotezę na temat rzekomej wady wzroku El Greco, co sprawiło że postaci z jego obrazów są nienaturalnie wydłużone, a gama kolorów tak kontrastowa. Gdy w Uffizi zobaczyłam Madonnę św. Zachariasza (The St. Zacchariah Madonna) i Madonnę z długą szyją (The Madonna of the Long Neck) Parmigianina od razu pomyślałam o El Greco.

Parmigianino, Madonna św. Zachariasza, Uffizi Gallery

Leon Piniński 'Przechadzka po muzeach madryckich'

O Pinińskim pisałam już w jednym z wcześniejszych postów. Poniżej zamieszczam wyjaśnienie, dlaczego informacje o Leonie Pinińskim znalazły się w blogu o sztuce hiszpańskiej i portugalskiej. 

'Przechadzka po muzeach madryckich' Leona Pinińskiego to jeden z ciekawszych polskich tekstów na temat sztuki hiszpańskiej powstałych na początku XX wieku. 

Piniński urodził w 1857 we Lwowie. Ukończył studia prawnicze i w 1880 uzyskał tytuł doktora. W roku 1891 został profesorem prawa rzymskiego na Uniwersytecie Lwowskim. Był członkiem Akademii Umiejętności, sprawował funkcję posła do Rady Państwa w Wiedniu, a w latach 1894 - 1898 zasiadał w Sejmie Krajowym we Lwowie. W roku 1898 został namiestnikiem Galicji. Po zakończeniu I wojny światowej podjął na nowo pracę naukową, studia nad sztuką i muzyką oraz kolekcjonerstwo. Swoje bogate zbiory ofiarował Zamkowi Królewskiemu na Wawelu. Zmarł w 1938 roku we Lwowie.

sztuka Hiszpanii i Portugalii w BJ

Oprócz książek z serii Artystyczne regiony świata : Florido de Vasconcelos Sztuka portugalska i Jean Babelon Sztuka hiszpańska nie ma w języku polskim osobnych opracowań na temat sztuki Półwyspu Iberyjskiego. Można zajrzeć do serii Historia Malarstwa Haldane'a Macfalla (tom poświęcony malarstwu hiszpańskiemu).

W BJ jest kilka nie-polskich opracowań:

Jose Gudiol jest też autorem książek o El Greco i Goyi.

Kubler łączył historię sztuki z antropologią, więc Art and Architecture in Spain and Portugal to książka, którą prawdopodobnie dobrze się czyta.

Coś po francusku.

I na koniec Barok w Hiszpanii.

Półwysep Iberyjski w BJ

Poniżej niektóre z książek, dotyczące Półwyspu Iberyjskiego w Bibliotece Jagiellońskiej.

Książka do której warto zajrzeć, żeby lepiej poznać przebieg kampanii Napoleona na Półwyspie Iberyjskim:

Pinacoteca Nazionale di Bologna raz jeszcze

Kilka obrazów, które zainteresowały mnie w pinakotece w Bolonii. Wybór bardzo subiektywny.

Giuseppe Maria Crespi, Girl with rose and cat, Pinacoteca Nazionale di Bologna

Hiszpanie w Pinacoteca di Bologna

Z hiszpańskich artystów w pinakotece znalazłam tylko jeden obraz El Greco, przedstawiający Ostatnią Wieczerzę. Na tym blogu można przy okazji zobaczyć wariacje związane z Ostatnią Wieczerzą.

El Greco, Ostatnia Wieczerza, Pinacoteca Nazionale di Bologna 

Pinacoteca Nazionale di Bologna

Nie jest tak sławna jak Uffizi, ale na pewno warto ją odwiedzić jeśli trafi się do Bolonii. Bilet kosztuje ok. 4 Euro. Wejście do muzeum sąsiaduje z wejściem do Akademii Sztuk Pięknych. W muzeum w sezonie zimowym prawie nie ma zwiedzających, w przeciwieństwie do Uffizi, gdzie już od rana pielgrzymują japońskie wycieczki.

Poniżej wklejam zdjęcia, kolejny powód dlaczego warto odwiedzić pinakotekę w Bolonii to to, że nie ma tam zakazu fotografowania (nawet fresków, ale oczywiście nie można używać lampy błyskowej).

malarstwo hiszpańskie w Uffizi

Pierwszy pokój z Hiszpanami to według przewodnika sala 33 (właściwie korytarz między salą Bassano i Tintoretto a XVI-wiecznym malarstwem lombardzkim). Zgromadzono tu obrazy hiszpańskie, francuskie i flamandzkie z XVI wieku.

Wśród hiszpańskich:
1.El Greco 'Święci Jan Ewangelista i Franciszek', olej na płótnie; 110x86
Niestety nie miałam okazji go zobaczyć - jest wypożyczony albo konserwowany.

El Greco 'Saints John the Evangelist and Francis' , 1600

Galeria Uffizi

Na przygotowanie się do odwiedzenia Uffizi nie miałam zbyt wiele czasu, dlatego to jest zupełnie subiektywna relacja. Co robi największe wrażenie?

Federico de Madrazo y Kuntz w Museo de Bellas Artes w Walencji

Federico de Madrazo y Kuntz, Portret mężczyzny z laską, Museo de Bellas Artes de Valencia

Federico de Madrazo y Kuntz (1815-1894) był hiszpańskim malarzem, uczniem Akademii madryckiej, a od 1832 roku jej członkiem. Studiował m.in. u Ingresa. Malował obrazy historyczne i portrety. Był profesorem i dyrektorem Akademii w Madrycie i dyrektorem Prado w latach 1860-68 i 1881-94.   

Federico de Madrazo

O powiązaniach malarza z Atanazym Raczyńskim można było posłuchać w Muzeum Narodowym w Poznaniu, link tutaj.

 Federico de Madrazo, Portret Atanazego Raczyńskiego, 1850 

Po zakończeniu służby dyplomatycznej w Lizbonie (1842-1848) Atanazy Raczyński został mianowany posłem pruskim w Madrycie. Spędził tam cztery lata - od kwietnia 1848 do sierpnia 1852 roku. W październiku 1850 zamówił u Federica de Madrazo swój portret jako prezent dla przyjaciela, posła austriackiego w Madrycie a później w Berlinie - hrabiego Georga Esterhazy.

iberyjska kolekcja Raczyńskiego

Informacje na temat kolekcji Atanazego Raczyńskiego - jest to fragment pracy magisterskiej. 

 Zbiór hiszpańskich i portugalskich dzieł jest wynikiem kilkuletniego pobytu Raczyńskiego na Półwyspie Iberyjskim, początkowo w Lizbonie (1842 – 1848), a następnie w Madrycie (1848 – 1852). W 1843 nabył niewielki tryptyk z Opłakiwaniem Chrystusa nieokreślonego malarza hiszpańskiego, rok później fragment predelli Gran–Vasco oraz Ostatnią Wieczerzę Eugenio da Caxes, pod koniec lat 50. XIX wieku podarowaną kościołowi w Obrzycku. W 1845 roku od francuskiego konsula Larrazabala zakupił Madonnę z dzieciątkiem Murilla, w 1846 terakotową rzeźbę z przedstawieniem Opłakiwania Chrystusa, a w czasie jednej z wypraw na prowincję - obramienie okna o bogatej, renesansowej dekoracji.

The Taste of Angels - Katarzyna Wielka

Poniżej informacje znalezione w Taste of Angels a History of Art Collecting From Ramses to Napoleon by Francis Taylor, polecam szczególnie rozdziały o Habsburgach. 

Taylor pisze, że zamiarem Katarzyny po objęciu tronu - zamiarem nigdy nie zrealizowanym - było utworzenie Akadémie du Nord z ogromną kolekcją dzieł sztuki. W rzeczywistości Katarzyna jedynie powiększyła kolekcję, którą stworzył Piotr Wielki podczas swoich podróży po Europie.